Ter gelegenheid van de jaarlijkse wijnbeurs ViniPax in de stad Beja in de Alentejo bezochten we een reeks wijnhuizen in drie regio’s van dit warme, droge en dunbevolkte deel van Portugal.
De Alentejo is geen wijngebied voor wijngaardwijnen, uitgezonderd misschien enkele delen van de subregio Portalegre, waar wijngaarden zijn aan de voet van de Serrade São Mamede. Alentejo staat in het algemeen vooral voor gezond fruit, ruimte, volume, geavanceerde apparatuur, techniek en de kunst van het blenden.
Blends van lokale druivenrassen zijn een welkome aanvulling op het aanbod wijn van internationale druivenrassen. Antão vaz, arinto en viosinho zorgen bij Herdade do Rocim (geschonken tijdens een diner in Café Alentejo) voor een exotisch rustieke, bitterkruidige witte wijn. Herdade do Freixo mengt sauvignon blanc met arinto en albariño. Op Frans eiken gerijpt levert dit wijn op met een internationale signatuur en een Portugese ziel.
Vaker dan bij de witte wijn komen de blauwe druiven solo in de fles, zoals Tiago Cabaço 2016 (100% alicante bouschet), prima bij de gestoofde ossenstaart. Vinha do Mouro 2015 combineert met succes aragonez, trincadeira en alicante bouschet met cabernet sauvignon.
Om de line up in Café Alentejo (‘Het leukste restaurant van Évora’) compleet te maken: Aventura 2017 van de lokale topwijnmaker Susana Esteban is een blend van aragonês (aragonez), touriga nacional, aangevuld met een mix van druiven (field blend) van een oude wijngaard. Fantastische wijn, intens en verfijnd met diepgang en spanning.
Adega do Monte Branco
Blends van (hoofdzakelijk) lokale druivenrassen zorgen in Alentejo voor de interessantste wijnen. Adega do Monte Branco in de Borba-regio, een voor Alentejo-begrippen klein estate (sinds 2004, 26 ha waarvan 20 ha in eigen bezit), matcht zorgvuldig de grondsoorten (leisteen, kalkhoudende klei en marmer) met de druivenrassen. Marmer in de grond, zeg nou zelf, dat klínkt al lekker.
De zelfverzekerde wijnmaker Luís Louro (zoon van de eigenaar van het gerenommeerde Quinta do Mouro) en wijnmaker Inês Capão stellen de assemblages vervolgens samen puur op basis van smaak, waarbij de zuurbalans de hoofdrol speelt. Ook het moment van oogsten wordt bepaald eenvoudig door de druiven te proeven. “De wijnmakerij is niets anders dan een middel om een jaar lang werk in de wijngaard te voltooien”, aldus Luís.
Voor de rijping worden foeders gebruikt van 20.000 liter en nieuwe vaten van 500/600 liter. Fraaie wijnen zijn het resultaat, toegankelijk en serieus tegelijk. Wit van arinto/antão vaz/roupeiro, rosé van aragonez/touriga nacional, en diverse rode blends van trincadeira/alicante bouschet/touriga nacional/aragonez en/of syrah.
Monte Branco doet zaken met Van Eijk Wijnkelders (Helmond). Een agent boven de rivieren zou wat Louís Louro betreft een welkome aanvulling zijn.
Herdade dos Grous
De kunst van het blenden is ook duidelijk de troef van Herdade dos Grous, 88 ha groot ten zuiden van de stad Beja. Assemblages van druivenrassen natuurlijk, maar hier ook blends van de beste vaten. Elk vat heeft immers zijn eigen ontwikkeling, de wijnen zijn nooit precies hetzelfde. 23 Barricas 2017 van touriga nacional en syrah is hiervan een mooi voorbeeld. Wijn in vaten van zowel Franse als Amerikaans eikenhout zijn op smaak en kwaliteit geselecteerd om een topcuvée samen te stellen.
Het complete pakket aan wijnen is van hoog niveau. Witte blends in wisselende samenstellingen van antão vaz, arinto, gouveia, alvarinho, viognier. Rood van aragonez, alicante bouschet, touriga nacional en syrah.
Overigens heeft Herdade dos Grous ook een eigen veestapel, paarden, een kunstmatig meer met diverse recreatiemogelijkheden, luxe hotelkamers en een voortreffelijk restaurant.
Herdade das Servas
Herdade das Servas is een familiebedrijf met zo’n 300 ha aan wijngaarden aan de rand van de regio Borba bij Estremoz ten noordoosten van Évora. De premium wijnen worden met de voet getreden in marmeren lagares en in tegenstelling tot de andere bezochte wijnhuizen worden hier redelijk wat cépagewijnen gemaakt, waaronder van touriga nacional (serieus goede rosé!), arinto, alicante bouschet en carignan van een 12 ha grote wijngaard met 40 jaar oude bushvines, die we helaas niet te proeven kregen.
De absolute toppers voor mij zijn de Touriga Nacional 2015, de Alicante Bouschet 2015, de Colheita Seleccionada 2016 van alicante bouschet, touriga nacional, cabernet sauvignon en trincadeira, en Vinhas Velhas 2015 van alicante bouschet, touriga nacional, trincadeira en petit verdot.
FitaPreta
Even ten noorden van de stad Évora bezochten we Fita Preta Vinhos, een project van wijnmaker António Maçanita (ook actief in de Dourovallei en op Ilha do Pico) en oenoloog Sandra Sárria. Medeoprichter was viticulturist David Booth, die overleed in 2014. FitaPreta begon in 2004 met de aanplant van 12 ha in een gebied waar nog nooit eerder druiven werden geteeld. Inmiddels bewerkt het wijnhuis zo’n 70 ha, waarvan 30 ha in eigen bezit, terwijl de restauratie van een middeleeuwse hofstede naast de nieuwe winery, waar tevens vaten wijn liggen te rijpen, nog bezig is.
De witte wijnen zijn direct overtuigend. We proeven FitaPreta White 2018, een field blend met roupeiro, antão vaz, rabo de ovelha, arinto, tamarez en alicante branco. FitaPreta Branco Talha 2018 en 2017 zijn geslaagde op amfora vergiste wijnen van roupeiro en antão vaz. FitaPreta Palpite Reserva 2018 tenslotte is een chique houtvergiste en -gerijpte wijn van arinto, aangevuld met wat tamarez, alicante branco, antão vaz en verdelho.
Voor de rode wijnen worden onder andere voor de regio ongebruikelijke rassen gebruikt, zoals de Dourodruif tinta carvalha (interessant aroma, deed me denken grignolino in Piemonte) en baga (Bairrada). Tinto de Castelão 2016 is heel mooi. Petra Grande Reserva Cuvée David Booth 2015 (aragonez, baga en alicante bouschet) is ambitieus, intens, compact en krachtig met veel tannine. Geef hem nog een jaar of wat.
FitaPreta is een bijzonder, ambitieus, innovatief en veelbelovend wijnhuis.
Herdade do Sobroso
Herdado de Sobroso tenslotte is een ambiteuze combinatie van een vakantieparkje met luxe appartementen en een wijnbedrijf met 60 ha wijngaarden. Totale oppervlakte van het landgoed is zo’n 1.600 ha, prachtig gelegen aan de rivier Guadiana, tussen de gigantisch stuwdam Alqueva en de Pedrógão-dam. De rivier is hier dan ook extra breed, wat voor verkoeling zorgt, samen met de wind dankzij de relatief hoge ligging van 350 meter.
Onder andere alicante bouschet en antão vaz doen het goed hier. Een half-om-half alicante bouschet & syrah en een blend van alicante bouschet met onder andere trincadeira, alfrocheiro en aragonez maken de meeste indruk. Modern, boordevol schoon fruit, pleasing, milde houttoets, mooie balans en onberispelijk – bijna té braaf en netjes, iets meer diepgang en spanning zou de wijnen goed doen.
• En hier wordt bijna 20% (!) van de Alentejo-wijn gemaakt:
‘De grote coöperaties van Alentejo: Borba en Vidigueira’