Wijn is een ondoenlijk product, met een onhandelbaar groot en gevarieerd aanbod. Véél teveel keus! Gelukkig is er de omfietswijn.
Ruim twintig jaar geleden introduceerde wijnschrijver Nicolaas Klei de term ‘omfietswijn’, waarschijnlijk in 2001 in zijn eerste Supermarktwijngids. Twee jaar later werd het woord opgenomen in het Algemeen Nederlands Woordenboek. Omschrijving: wijn van een dermate goede prijs-kwaliteitverhouding dat het de moeite waard is om ervoor om te fietsen. De driedelige Dikke Van Dale in mijn boekenkast (editie 2005) vermeld het woord overigens niet.
Op dezelfde boekenplank staat ook het vermoedelijk oudste Nederlandstalige wijnboekje: ‘Ik weet alles van wijn’ uit 1961, gedrukt op pagina’s ter grootte van een groot uitgevallen bierviltje en vertaald uit het Frans door Neerlands culinair schrijfster van het eerste uur Wina Born. Dit citaat illustreert de noviteit van wijn destijds: ‘Een glas wijn verhoogt de stemming en sfeer van huiselijke avonden, een glas wijn geeft cachet aan gezellige maaltijden.’
In 1961 dronken we in ons land volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek per jaar 2,34 liter wijn per capita, naar schatting wekelijks hooguit één glaasje per volwassene. Bij het verschijnen van de eerste Supermarktwijngids van Nicolaas in 2001 stond de teller op ruim 18 liter. Het meest recente cijfer (2021) is 26,1 liter.
De introductie van het woord omfietswijn weerspiegelt de positie die wijn in ons consumptiepatroon heeft ingenomen. Het aanbod is groter en gevarieerder dan ooit.
Tour de France
Gevoelsmatig hebben wijn en de fiets wel wat met elkaar. Waar wijndruiven worden geteeld, is vrijwel altijd natuurschoon te vinden. Niet voor niets zijn er in veel wijngebieden dan ook fiets- en wandelroutes.
De fiets zelf is ook geregeld te vinden óp wijnetiketten, vrijwel altijd in de vorm van een cartoon. Zo is Red Bicyclette een Franse rode wijn met op het etiket een tekening van een baretdragende Fransman op de fiets, met vier baguettes in zijn fietsmand en een hond aan de lijn met een vijfde stokbrood in zijn bek. Dankzij de distributie van deze wijn door de Californische wijngigant Gallo werd het in de Verenigde Staten een groot verkoopsucces. Met dank aan de goede reputatie van Franse wijn.
Ander voorbeeld: het Chileense wijnbedrijf Cono Sur maakt een reeks wijnen onder de naam Bicicleta, gemaakt van de typisch Franse druivenrassen cabernet sauvignon, pinot noir, sauvignon blanc, merlot en chardonnay. De naamsbekendheid van Cono Sur Bicicleta steeg aanzienlijk tussen 2015 en 2017, toen dit wijnmerk de ‘officiële wijnpartner‘ was van de Tour de France.
De wijnproducenten horen we niet klagen. Zij afficheren hun product maar al te graag als natuurproduct.
De wijn-fietsconnectie zou compleet zijn als de fiets een Franse uitvinding was geweest. Of is het dat ook? De Duitse baron Karl Drais staat te boek als de uitvinder van de loopfiets. Het was echter de Fransman Pierre Michaux die het nieuwe vervoermiddel vervolmaakte met de trapper. Wijn is geen Franse uitvinding, maar het is heel goed mogelijk dat er zonder de voorhoederol van de Franse wijn nu geen omfietswijn zou bestaan.
Een omweg waard
Domäne Wachau
Grüner Veltliner is de druif. Goed gevuld, mooi fris, onderhoudend, spannend. Elk jaar goed.
(Hema, € 8)
Villebois
Sauvignon is overal, maar Loire-sauvignon blijft de beste. Zo, dat is gezegd. De Touraine van Villebois is een mooie instapper en de Pouilly Fumé is Loire-sauvignon op zijn best.
(Jumbo, € 9, € 17)
Gustavshof
Homeopathisch-astrologische wijn uit Duitsland. De Riesling is mijn favoriet, lekker strak en kruidig. Ook de Grauburgunder en een blend van Grauburgunder en Johanitter zijn eigenwijs mooi.
(Odin en Ekoplaza, ca. € 10)
Mezzacorona
Coöperatie in Alto Adige, Italië. Eerlijke, smakelijke, karaktervolle eenvoud voor een goede prijs. De rode wijnen van lokale druiven vind ik de leukste. Teroldego Riserva is mijn favoriet, gevolgd door de ‘gewone’ Teroldego en de Lagrein.
(Jumbo, € 6,65, de Riserva € 8,30)
E. Guigal
Côtes du Rhône, rood of wit, weer of geen weer, elk jaar een betrouwbaar adres voor een goede prijs. Ook de ‘crus’ Gigondas en Crozes Hermitage zijn hun geld waard.
(Albert Heijn, ca. €12, crus € 20)
Château Coulon
Elk jaar opnieuw een van de leukste rode wijnen voor een crisisprijs. Uit Corbières, van syrah, carignan en grenache. Zuid-Franser kan het niet.
(Albert Heijn, € 6,30)
Reichsrat Von Buhl
Duitse riesling, wie kan er zonder? De Riesling Pfalz Trocken 2021 is prachtig en de Sekt Reserve Brut is wat mij betreft de beste mousserende wijn van Duitsland, vooral omdat hij niet naar riesling, maar naar champagne smaakt – en dat voor de helft van de prijs.
(Les Généreux, € 10,30, € 21,70)
Vignobles des 2 Lunes, Genèse, Riesling 2018
Elzas-riesling, ook een omweg waard. Zeker deze uit de hoek van de ‘alternatieve wijnkunde’. Verfijnd met een indrukwekkend energieke intensiteit.
(Well of Wine, € 19)
Antonin Rodet, Chablis 2021
Deze moet ook op de lijst. Waarom? Omdat in de enorme sloot chardonnay de dure Bourgogne en nog duurdere Chablis nog steeds onovertroffen zijn. Licht een tipje van de Chablis-sluier op met dit betaalbare exemplaar.
(Albert Heijn, € 15)
Apostelhoeve, Cuvée XII, 2022
Sappige, rijke, ronde en kruidige wijn uit Zuid-Limburg van müller-thurgau, auxerrois en pinot gris uit een mooi Nederlands wijnjaar. Oranje boven!
(€ 13,75, diverse adressen)
Bellingham, Old Vine Chenin Blanc 2015.
Chenin Blanc uit de Loirevallei (liefst Vouvray, Mont-Louis of Savennières) is steengoed. Zuid-Afrika, waar ze deze druif ‘steen’ noemen, is er ook erg goed in. Imponerend rijke wijn. Sappig fruit, honing, bloemen, kracht en flair.
(Diverse adressen, € 18,75; in geval van lekke band: online bij vinify.nl)
• Dit artikel verscheen in april 2023 in magazine Arts & Auto