’s Ochtends sauvignon blanc proeven, daarna van alles en nog wat, vooral verdejo. Dat is het Concours Mondial du Sauvignon editie 2016 in een notendop.
Ruim 900 sauvignon blanc-wijnen werden uitgeschonken op de zesde editie van het Concours Mondial du Sauvignon begin maart in Tordesillas, een charmant dorpje aan de Rio Duero in de Spaanse wijnregio Rueda.
Gedurende twee dagen keurden 74 wijnprofessionals uit 23 landen sauvignon uit 26 wijnlanden.
Sauvignon blanc werd in de jaren zeventig geïntroduceerd in Rueda, waar verdejo de belangrijkste inheemse druif is. De DO Rueda telt ruim 700 hectare sauvignon blanc, 5 à 6% van alle wijngaarden. In 2014 werden zo’n 3 miljoen flessen sauvignon op de markt gebracht.
Het proeven en beoordelen gebeurt in de ochtend, ’s middags en ’s avonds zijn we te gast bij wijnbedrijven in de regio. Dat is de beloning voor de onbezoldigde juryleden. Straks meer over de wijnen van verdejo die we op deze manier beter hebben leren kennen.
Op zoek naar de beste sauvignon
Het Concours Mondial du Sauvignon begon in 2010 in Bordeaux. Dat is geen toeval. Sinds Nieuw-Zeeland de sauvignon-druif ontdekte en hun succesvolle stuivende en expressieve wijnstijl introduceerde, is sauvignon blanc uitgegroeid tot een van de grootste wijnmerken ter wereld. Nadat Chili, Zuid-Afrika en talloze andere oude- en nieuwewereldlanden deze trend volgden, leek iedereen te vergeten dat er ook nog sauvignon blanc in Bordeaux wordt gemaakt.
Het Syndicat Viticole des AOC Bordeaux & Bordeaux Supérieur initïeerde het Concours Mondial du Sauvignon zes jaar geleden om de Bordelaise witte wijn onder de aandacht te brengen van de wijnhandel en de consument, die overspoeld worden door een tsunami van sauvignon blanc uit alle wijnlanden in de wereld.
Het is zó hard gegaan met sauvignon blanc, dat je je kunt afvragen of het plafond niet in zicht komt. Sauvignon nam in 1990 met 45.000 hectare 0,85% van het wijngaardareaal in de wereld in. In 2010 was dit toegenomen tot 2,4%, dankzij een uitbreiding van de aanplant tot 110.000 hectare. Aldus onderzoek van het Wine Economics Research Centre in Australië naar 1.271 (!) druivenrassen.
Dit betekent een stijging in rangorde van positie 25 in 1990 naar de 8ste plaats in 2010. Dat is net iets hoger dan pinot noir, maar (nog) op forse afstand van onder meer cabernet sauvignon, merlot en chardonnay.
De Kiwi-stijl sauvignon is herkenbaar voor iedereen. Dat is ongetwijfeld een kenmerk dat heeft geholpen om over de hele wereld fans aan zich te binden. Maar de eenvormigheid begint nu in het nadeel te werken, heb ik de indruk. De verrassing is eraf. De behoefte aan meer eigenheid en diversiteit neemt toe.
Zo werd ik tijdens het concours aangenaam verrast door enkele op houten vaten vergiste sauvignon blanc uit Zuid-Afrika, waar een andere serie van twaalf houtvrije sauvignon uit de Kaap geen enkele indruk maakte. Hout kan iets toevoegen aan het ál te bekende of eentonig geworden aromaprofiel. Net zoals blenden met andere druiven dat kan doen. De Bordeaux-blends deden het daarom best goed op het concours. Sauvignon is daar niet voor niets al vele jaren goede maatjes met sémillion en muscadelle. Bordeaux kaapte 12 gouden en 25 zilveren medailles weg.
De Loire-vallei scoorde ook voortreffelijk met 37 gouden en 69 zilveren medailles. Oostenrijk deed het met sauvignon uit Südsteiermark eveneens uitstekend, met 6 gouden en 14 zilveren medailles. Een bevestiging wellicht van wat je, gezien de reputatie van sauvignon uit deze regio, mag verwachten, toch goed om te merken dat dit op een blinde proeverij wordt waargemaakt. Deze successen weerspiegelen ongetwijfeld ook de kwaliteit van het oogstjaar 2015 in Europa.
Steiermark was in beeld als gastregio voor het Concours Mondial du Sauvignon in 2017. Echter is er gekozen voor een terugkeer naar de thuisbasis Bordeaux. Pech voor de juryleden…
Kijk voor de volledige uitslag van het Concours Mondial du Sauvignon 2016 op www.cmsauvignon.com.
Op zoek naar de beste verdejo
Ook met verdejo, de belangrijkste druif van Rueda, waarvan het aromaprofiel nogal eens met sauvignon wordt vergeleken, is het hard gegaan. Frank Smulders MW zei tijdens een proeverij in Amsterdam acht jaar geleden al: ’Rueda is geen terroirwijn. De groei van nieuwe aanplant kan nog járen doorgaan.’
De aanplant van nieuwe verdejo-planten in Rueda was destijds (2008) in 10 jaar tijd al verdubbeld tot 8.000 hectare. Ook in Toro en Cigales wordt verdejo geteeld. Volgens cijfers van de DO Rueda zelf telde de wijnregio in 2015 13.000 ha wijngaarden, waarvan 10.500 ha met verdejo.
Volgens het eerder genoemde Australische rapport nam het areaal verdejo wereldwijd toe van 4.500 hectare in 2000 tot 16.500 hectare in 2010. Verdejo steeg daarmee op de wereldranglijst van positie 117 naar de 46ste plaats.
Die snelle groei verklaart waarschijnlijk voor een groot deel waarom verdejo vaak een tamelijk vlakke wijn is met een lichte body en weinig structuur. Niet onplezierig, maar zelden spannend of indrukwekkend.
Er is wel terroirverschil, zo wordt beweerd, alleen is dat nog niet goed in kaart gebracht. En daar waar het terroir als bijzonder of onderscheidend wordt ingeschat, zijn de planten nog te jong om er een duidelijk stempel van mee te krijgen. De jeugdigheid was in het landschap goed te zien. De meeste wijngaarden zijn jonger dan 15 jaar.
Het succes van Rueda schuilt in het lichtvoetig aromatische en fruitige karakter, die de wijn samen met de relatief lage productiekosten aantrekkelijk maakt voor een groot puliek. Gezien de leeftijd van de wijngaarden zal de tijd moeten uitwijzen of er in de toekomst plaats is voor een meer premium wijntype.
We bezochten Bodegas José Pariente in La Seca, vlakbij het dorpje Rueda, waar in 2008 een beauty van een wijnbedrijf is neergezet, met een voortreffelijk uitgeruste wijnkelder, inclusief enkele moderne ’concrete eggs’ als rijpingsvaten voor een deel van de wijnen.
Veelbelovend, maar de premium cuvées, waaronder een op hout vergiste wijn en de op de eivaten gerijpte wijn, overtuigen nog niet. Juist voor die extra behandelingen is kennelijk meer geconcentreerd fruit van oudere wijnplanten nodig.
Serieus oude wijngaarden met bush vines zoals die van Bodega Javier Sanz in La Seca zijn een zeldzaamheid. We bezochten de wijngaard Pago de Saltamontes (ruim 2 ha) met stokoude (150+) pre-phylloxera wijnstokken verdejo.
De wijn daarvan, V1863 genoemd, gerijpt op de gistresten, dronken we bij het diner. Dat was wat mij betreft de beste verdejo van de reis, maar daar zijn maar 3.000 flessen van. Ik denk dat we veel geduld moeten betrachten voordat we deze kwaliteit verdejo-wijn in de winkels en op de wijnkaart zien verschijnen.
Andere wijnen en bedrijven om in de gaten te houden:
Bodega Javier Sanz, V Malcorta 2015.
Verdejo, maar dan een andere, bijna uitgestorven variant, die Javier Sanz heeft geënt op nieuwe onderstokken. Sappig rond steenfruit, bloesem, fris citruszuur, prettige textuur. Gaat nog zeker 6 jaar mee, belooft de wijnmaker.
Bodegas Menade.
Het eerste en nu nog enige biologisch gecertificeerde wijnhuis in Rueda. Niet zelf geproefd; kreeg veel waardering van de juryleden die het bedrijf bezochten.
Bodega Emina, Verdejo 2015.
Werd geschonken tijdens een lunch. Aangenaam verrast door deze wijn en de houtvergiste gelegenheidswijn Matarromera 2013, Edición Limitada 25 Aniversario. De sauvignon van Emina viel overigens in de prijzen tijdens het concours.
Bodegas Naia, Naiades 2008.
Houtvergist, maar fris en fijn, neigt naar chique, balans en enige complexiteit.
Bodegas Hijos de Alberto Gutiérrez, De Alberto Dorado, NV.
Ook heel leuk vind ik: de klassieke sherry-achtige dorado-stijl. Vroeger dronken ze hier niets anders. Is als oloroso. Droog, intens, notenaroma’s, gedroogd fruit, complexiteit, lengte, 50 cl.-fles, 17% alcohol.
Marqués de Riscal, Finca Montico Verdejo 2015.
Heel aangenaam, textuur met grip en opwekkende bitters, minerale toets.
Cuatro Rayas, Viñedos Centenarios, Verdejo 2015.
Aangename wijn, zacht, fris, balans.