Druivenrassen: de nieuwste winnaars en verliezers

Cabernet sauvignon, merlot, airén, tempranillo, chardonnay, syrah, grenache, sauvignon blanc, trebbiano en pinot noir. Dat zijn de 10 meest verbouwde wijndruiven. Cijfers over 1.271 druivenrassen in 44 wijnlanden geven een mooi inkijkje in de wereldwijde wijntrends.

Het Wine Economics Research Centre in Australië legde cijfers uit 1990, 2000 en 2010 van 1271 druivenrassen in 44 wijnlanden naast elkaar.

De aanwezigheid van arién en trebbiano (ugni blanc), die beide voor een groot deel in brandy verdwijnen, loopt terug, evenals die van grenache (garnacha).

Daarentegen zagen de bekendste wereldsterren (cabernet sauvignon, merlot, tempranillo, chardonnaysyrah, sauvignon blanc en pinot noir) hun aandeel in twintig jaar tijd verdubbelen tot verdrievoudigen.

Daarmee verdrongen zij onder meer mazuelo (carignan) en bobal uit de top tien. Spanje nam echter revanche met tempranillo, die in 1990 nog op de 24ste plaats stond.

Ook syrah maakte een indrukwekkende groeispurt: van positie 35 naar de zesde plaats. Andere druiven in opkomst zijn cabernet franc (nummer 17), viognier (61) en de Argentijnse troef malbec (21).

Kampioen nieuwe aanplant is met voorsprong Nieuw-Zeeland, waar het areaal tussen 2000 en 2010 groeide van 10.000 naar 32.000 hectare (220%), gevolgd door Tsjechië (+43%) en de Verenigde Staten (+30%).

Gerooid werd er vooral in Spanje en Portugal, waar na 2000 respectievelijk 13% en 20% van de wijngaarden verdween.

En wie zoals ik dacht dat er aardig wordt uitgebreid in bijvoorbeeld Chili en Argentinië, vergist zich. De cijfers laten hier de laatste tien jaar nauwelijks verandering in omvang zien.

De onderzoekers vergeleken de aanwezigheid van de dertig meest gebruikte druiven in de diverse wijnlanden. Hieruit kunnen vervolgens lessen worden getrokken voor de profilering en verbetering van de concurrentiepositie, zo was het idee.

Héél veel van de overige 1.241 druiven zijn zó lokaal, dat zij alleen met hun eigen buren concurreren.

In Piëmont bijvoorbeeld groeit de grote bekende en krimpen de kleintjes. Nebbiolo (nummer 99) kreeg er in tien jaar tijd 950 hectare bij, waaronder vermoedelijk ook wat experimenten met deze druif in de nieuwe wereld, terwijl barbera (36) 9.000 hectare inleverde (-27%). Freisa (264) daalde eveneens met 27%, dolcetto (94) met 12%.

Het is wel jammer dat de onbekende druiven lijden onder het succes van de grote spelers, omdat de wijnwereld er saaier van dreigt te worden. Bovendien heeft het meer te maken met globalisering en ‘de markt’, dan met smaak of kwaliteit.